به مناسبت صد و بیست‌وششمین سالروز تولد محمدعلی جمالزاده میلادت مبارک پدر داستان‌نویسی مدرن ایران

مهدی فیضی‌صفت| «در یک چشم به هم زدن، گوشت و استخوان غاز مادرمرده مانند گوشت و استخوان شتر قربانی در کمرکش دروازه‌ی حلقوم و کتل و گردنه‌ی یک دوجین شکم و روده، مراحل مضغ و بلع و هضم و تحلیل را پیمود.» بعید است دانش‌آموزان دیروز، داستان شیرین با ادبیات منحصر به فرد «کباب غاز» در کتاب درسی دوم دبیرستان را از یاد برده باشند؛ داستانی که انقلابی نو در زمینه داستان‌نویسی ایران ایجاد کرد و در زمان انتشار، واکنش‌های متفاوتی از سوی نویسندگان پیش از خود به دنبال داشت. محمدعلی جمالزاده که او را پدر داستان‌نویسی مدرن یا پدر داستان کوتاه ایران زمین می‌دانند از فضای شاعرانه و اساطیری پیشینیان فاصله گرفت و آغازگر سبک واقع‌گرایی در ادبیات فارسی شد؛ اتفاقی که ابتدا به مذاق ادیبان هم‌نسلش خوش نیامد و حتی عده‌ای به مقابله با او برخاستند اما جمالزاده به راهی که در پیش گرفته بود، اعتقاد داشت و نامش را نیز در ادبیات این سرزمین ماندگار کرد. این نویسنده و مترجم اولین مجموعه داستان‌های کوتاه ایرانی را در سال 1300 با نام «یکی بود یکی نبود» در برلین منتشر کرد که به شدت مورد توجه قرار گرفت و حتی جای خود را در کتاب‌های درسی دانش‌آموزان باز کرد. جمالزاده یکی از 4 ایرانی تاریخ ادبیات این سرزمین است که نامزد جایزه نوبل ادبیات شده است. زین‌العابدین رهنما، حسین قدس نخعی و ابوالقاسم اعتصام‌زاده در کنار محمدعلی جمالزاده تنها فارسی‌زبانانی هستند که نامزدی معتبرترین جایزه ادبی جهان را در کارنامه دارند اما خالق «یکی بود یکی نبود» چهره‌ای متفاوت در این جمع محسوب می‌شود که به دلیل ادبیات نزدیک به واقعیت جامعه، استفاده از زبان ساده و در عین حال آمیخته به طنز و البته دایره واژگانی وسیع که عمیقا به زبان مادری پایبند است، مورد تحسین مخاطبان و منتقدان قرار دارد. چنین پیشینه فرهنگی و ادبیاتی غنی از محمدعلی جمالزاده، اتفاق غریبی نبود. پدرش، سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی ملقب به صدرالواعظین و صدرالمحققین، خطیب و سیاستمدار ایرانی از رهبران جنبش مشروطه به شمار می‌رفت و مشهورترین واعظ تهران در روزهای مشروطه و مورد غضب محمدعلی شاه قاجار بود. «محمدعلی» به واسطه سفر به کشورهای مختلف از جمله لبنان، مصر و تحصیل در فرانسه و سوئیس، تجربیات فراوانی اندوخت که به استواری قلم او کمک شایانی کرد. او که روزی نویسنده‌ای بزرگ و صاحب سبک به حساب می‌آمد، واپسین روزهای زندگی 106 ساله خود را در غربت یک خانه سالمندان سپری کرد و در ژنو سوئیس از دنیا رفت. امروز روز تولد صد و بیست و شش سالگی محمدعلی جمالزاده است.
سایر اخبار این روزنامه
آشپزخانه ما ! آشپزخانه ما ! آشپزخانه ما ! «همدلی»، از حواشی عقب‌گرد دولت و مجلس از اجرایی‌شدن یک تصمیم اقتصادی گزارش‌می‌دهد سخنان تازه سید مهدی طباطبایی در مورد نگرانی شیخ سازندگی از دسترسی احمدی نژاد به اسناد اطلاعاتی محمد توسلی، دبیر کل نهضت آزادی ایران در تشریح راهکار های برون رفت از بحران های اخیردر گفت‌وگو با «همدلی»: آمریکا در برجام ماند به مناسبت صد و بیست‌وششمین سالروز تولد محمدعلی جمالزاده میلادت مبارک پدر داستان‌نویسی مدرن ایران «همدلی» از وضعیت نامناسب مدارس فرسوده کشور گزارش می‌دهد تحصیل زیر وحشت آوار علی مطهری: آستان قدس، بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی باید مالیات بدهند ولی الله شجاع پوریان این راه بسته نمی‌ماند بازگشت «عقلانیت» و «اخلاق» به سیاست کشف محموله مواد انفجاری و انتحاری در منطقه مرزی سراوان سخنگوی پوتین: تحریم‌های جدید آمریکا بدون پاسخ نخواهد ماند حریری: حزب الله عضوی از دولت لبنان است رهبر انقلاب، درگذشتِ واعظ شهیر حجت‌الاسلام مظاهری را تسلیت گفتند آمریکا در برجام ماند